Kinderen onvoldoende beschermd tegen marketing voor ongezonde voeding
De Wereldgezondheidsorganisatie pleit opnieuw voor strenger beleid
Mijn dochter van drie kijkt regelmatig YouTube Kids. Dat begint meestal onschuldig met Nijntje, maar eindigt vaak met zo’n filmpje waarbij met Smarties en M&M’s een ‘superfeestelijke’ taart in elkaar wordt geflanst, ondanks mijn pogingen om dit soort content te blokkeren.
Jonge kinderen worden op allerlei manieren blootgesteld aan marketing voor ongezonde voeding. Dat heeft een bewezen effect op hun eetpatroon. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) roept landen daarom op om strengere maatregelen tegen ‘kindermarketing’ in te voeren.
Hoe kunnen overheden kinderen beschermen?
Meer dan tien jaar na de vorige richtlijn constateert de WHO dat voedselmarketing wereldwijd nog steeds alomtegenwoordig is op vele platforms. Het gaat voornamelijk om ongezonde producten en de reclame wordt direct gericht op kinderen.
Daarnaast blijkt uit een analyse van 96 studies dat kindermarketing invloed heeft op de ‘voedselinname, voedselkeuzes, voorkeuren en aankoopverzoeken van kinderen en adolescenten’.
Reden genoeg voor een nieuwe richtlijn:
Maak beleid tegen kindermarketing wettelijk verplicht.
Bescherm alle kinderen, dus tot 18 jaar.
Creëer voedingsprofielen waarbij voedingsmiddelen met te veel verzadigd vet, transvet, suiker en/of zout kunnen worden uitgesloten van kindermarketing.
Breidt het beleid uit, zodat kindermarketing op alle mediakanalen beperkt wordt en kinderen niet via andere leeftijdsgroepen alsnog blootgesteld worden.
Beperk de overtuigingskracht van kindermarketing door onder andere het gebruik van stripfiguren, speelgoed en kinderidolen in reclame te verbieden.
Nieuwe Nederlandse wet tegen kindermarketing
Demissionair staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, ChristenUnie) heeft eind 2022 in een kamerbrief aangekondigd het kindermarketingbeleid wettelijk verplicht te willen maken en de leeftijd voor marketing van ongezonde voedingsmiddelen te willen verhogen van dertien naar achttien jaar.
Daarnaast wil het kabinet kindermarketing voor voedingsmiddelen die niet in de Schijf van Vijf staan verbieden. De voorgestelde maatregelen komen daarmee grotendeels overeen met de nieuwe richtlijn van de WHO.
“We hopen dat de ontwikkeling van deze wetgeving doorgang vindt, nu het kabinet gevallen is”, zegt Leonie Barelds, Senior Specialist Kinderrechten bij Unicef in een e-mailgesprek voor deze nieuwsbrief.
Huidige zelfregulering fabrikanten werkt niet
In Nederland heeft 17 procent van de kinderen en jongeren van 2 tot 25 jaar overgewicht. Kindermarketing speelt daarin een grote rol. De invloed van reclame op kinderen is volgens het Voedingscentrum ‘ongeveer even groot als de invloed van andere factoren in hun omgeving, zoals hun ouders en ‘peers’’.
In het huidige beleid hebben fabrikanten op vrijwillige basis met elkaar afgesproken geen reclame te maken voor ongezonde voeding voor kinderen onder de dertien jaar.
Die zelfregulering werkt niet, want fabrikanten houden zich niet voldoende aan de regels en de afspraken zijn niet toereikend. Zo gebruiken ze nog steeds kinderidolen op verpakkingen en met name sociale media is een grijs gebied.
Het resultaat is dat 40 procent van de kinderen alsnog wordt blootgesteld aan kindermarketing en dat bedrijven geld verdienen aan het beïnvloeden van de hersenen van kinderen waardoor ze ongezonder leven.
Wat je zelf kunt doen tegen kindermarketing
In mijn voorgaande nieuwsbrief lees je wat je vandaag nog kunt doen om kinderen weerbaarder te maken tegen marketing van ongezonde voeding.
Het laatste nieuws
Dit zijn de meest relevante nieuwsverhalen van de afgelopen twee weken over onze voedselomgeving:
RTV Noord: Dit Gronings ziekenhuis serveert alleen nog maar gezonde voeding.
De Morgen: De prijs van suiker is fors gestegen. Wordt snoep een luxe?
AD: Deze zomer leren 120.000 kinderen op de basisschool, bso of het kinderdagverblijf over gezonde voeding tijdens de Gezonde Smikkelweken.
RTL: Nieuw RIVM-onderzoek toont aan dat Nederlanders te veel PFAS binnen krijgen, met name via ons voedsel.
Dagblad van het Noorden: Stelling: Moeten fastfoodrestaurants uit het centrum geweerd worden? Het merendeel van de lezers vindt van niet.
Tot slot
Ik ben Ingrid Cobben, journalist en voedingscoach. Met deze nieuwsbrief laat ik zien hoe politieke, economische, sociaal-culturele en fysieke aspecten onze voedselkeuzes beïnvloeden.
Ik hoor graag wat jouw grootste uitdagingen zijn om gezond te eten. Wat houdt je tegen om gezonde keuzes te maken? Stuur me je reactie per mail. Of – voor de betalende lezers – laat een reactie achter onder dit artikel.
Heb je vrienden, collega’s of familieleden die ook meer willen weten over onze voedselomgeving? Deel mijn nieuwsbrief dan via deze inschrijflink.
Voor vragen, opmerkingen of als je interesse hebt om advertentieruimte te kopen, neem contact op via achterdevoedselkeuze@gmail.com.